Terug naar site

De keerzijde van inflatie

Fondsnieuws 15 december 2020

15 december 2020

Dankzij alle bezorgdiensten was het nog nooit zo eenvoudig om in quarantaine te gaan. Tegenwoordig is alles op afroep beschikbaar: voedsel, televisie, radio en kleding. Je kan het zo gek niet bedenken of het wordt wel bezorgd. De post bezorgt nu 50 procent meer pakjes dan een jaar geleden. Een groot deel van de banengroei bestaat uit koeriers, maaltijdbezorgers en mensen die in logistieke centra werken. Het zijn meestal zzp’ers, onderdeel van de gig-economy. Tijdelijke inhuur is de norm. Banen maken plaats voor projecten. Digitale platforms versnellen dit proces. Vraag en aanbod komen bij elkaar met als gevolg steeds lagere prijzen. Een taxirit via Uber of een loodgietersklus via Werkspot, slimme algoritmes zorgen er straks voor dat de organisatieadviseur, de accountant en de advocaat aan de beurt is. Wij zijn met zijn alleen steeds afhankelijker geworden van deze mensen op afroep. Tegelijkertijd zijn ze onzichtbaar en gaan we er van uit dat ze altijd vervangen kunnen worden.

Nu klagen we wel dat bedrijven als Amazon, Facebook en Takeaway te machtig zijn geworden. Die macht is deels in handen van mensen die voor deze bedrijven werken. Alleen zijn ze totaal niet georganiseerd. Toch is dit het moment om betere arbeidsvoorwaarden af te dwingen. Juist een stevige lockdown laat zien hoe afhankelijk we zijn van de bezorgers. Bedenk wel dat tegenover de wegebbende macht van de vakbonden tegenwoordig de sterke groei van sociale media staat. Dankzij die sociale media kan er binnen 24 uur een organisatie staan met meer macht dan de grootste vakbond ooit heeft gehad. Alles wat er voor nodig is, is dat een actie van ontevreden werknemers die via het internet viraal gaat.

De vraag is dus wanneer mensen zo ontevreden worden dat ze gezamenlijk in actie komen. Het Chinese politbureau heeft hierop het antwoord. De leden zijn Marxistisch geschoold. Ze lijken weliswaar niet op echte communisten, maar hun visie op de wereld wordt nog altijd bepaald door Marx. Volgens Marx worden historische gebeurtenissen vormgegeven door economische krachten en niet door individuen of ideeën. Inflatie is daarbij veruit de sterkste kracht. Zo zou Lodewijk de Zestiende zijn hoofd langer hebben gehad (en zijn troon) als de voedselprijzen voorafgaand aan de revolutie van 1789 niet zo sterk waren opgelopen. Net zoals voor ons de bezorgers onzichtbaar zijn, was het commentaar van Marie Antoinette toen ze vernam dat het Franse volk geen brood had om te eten, ‘S’ils n’ont pas de pain qu’ils mangent de la brioche!’. Ook zij had geen flauw benul van de ware situatie waarin het volk verkeerde. Het Chinese politbureau heeft het in de recente historie nog ondervonden. Voorafgaand de opstand op het plein van de Hemelse vrede in 1989 bedroeg de inflatie in China 20 procent. Bedenk hoe traumatisch het moet zijn geweest voor de Communistische partij om een opstand onder haar eigen kinderen te moeten neerslaan. In 1989 kon je in China immers alleen studeren als je ouders lid waren van de partij. Ook de Arabische lente, waarvan we de gevolgen nu nog voelen in Syrië, was niet mogelijk zonder stijgende voedselprijzen.

Nu lijkt de inflatie laag, maar dat is een gemanipuleerde illusie. Huizenprijzen stijgen al vele jaren sterker dan de inflatie. Een belangrijk deel van de consumptie zit niet in het inflatiemandje en dat is niet alleen tabak, ook de zorg(premie) en onderwijskosten zijn er geen onderdeel van. Ook die stijgen sterker dan de inflatie. Computers en auto’s worden steeds beter en daar wordt in het inflatiecijfer voor gecorrigeerd. Daardoor lijkt het of prijzen dalen, maar de meeste mensen kopen maar één auto en één computer. Veel mensen ervaren dus meer inflatie of een steeds groter deel van het inkomen gaat op aan de vaste lasten. Dat was ook de reden voor het ontstaan van de Gilets Jaunes. Bij deze mensen op het Franse platteland gaat 90 procent van het inkomen op aan vaste lasten. Energie is een relatief groot deel, aangezien er op het Franse platteland geen openbaar vervoer is. Dan beslist Parijs dat de energiekosten met 50 procent moeten stijgen en weg gaat de laatste vrije tien procent van het inkomen. Geen rugbywedstrijd meer met een biertje in het weekend. Geen brood en spelen, uiteraard komen mensen dan in opstand, dat wisten zelfs de Romeinse keizers. Alleen nu willen de centrale bankiers graag dat de inflatie oploopt, het lost immers het schuldenprobleem op. Wees voorzichtig met deze wens. Sterk oplopende inflatie zal het volk opnieuw in beweging zetten. In de tijd van Marx was er nog geen internet, maar via social media is de oproep van ‘Proletariërs aller landen, verenigt u’ veel krachtiger.

Photo by Arie Wubben on Unsplash