Terug naar site

Gooise Grazer

Column Fondsnieuws 28 juni 2018

28 juni 2018

Lokaal gebrouwen bier wint terrein. Het bier in Moskou mag dan op zijn, maar hier is de Gooise Grazer volop verkrijgbaar. Dit Gooise bier gaat in tegen de macht van de industrieel brouwende multinationals. De opkomst van lokaal bier een voorbeeld van deglobalisering, het tegenovergestelde van globalisering. Deglobalisering heeft een negatieve lading, doordat het staat voor protectionisme en krimpende wereldhandel. Maar lokaal bier laat zien dat er ook voordelen zitten aan deglobalisering.

Bier wordt wereldwijd al meer dan 10.000 jaar thuis gebrouwen, vaak door vrouwen. Bier is lange tijd een belangrijke voedingsbron geweest, een alternatief voor vervuild drinkwater. Het fermenteren van graan is een manier om de oogst langer te bewaren. Lokaal gebrouwen bier vervult ook een belangrijke sociale functie, het brengt mensen dichter bij elkaar. Het bier wordt lokaal eerlijk verdeeld, waardoor er ook controle is op overmatig alcoholgebruik. Volgens de oude Egyptenaren is bier zelfs een gift van de goden en heeft het een spirituele functie. Doordat lokaal bier wordt gemaakt van lokale ingrediënten, is de impact op de natuurlijke hulpbronnen klein.

In Afrika wordt nog altijd vier keer zo veel bier thuis gebrouwen als in commerciële brouwerijen. Vrouwen in Kenia en Oeganda krijgen hiermee veel sociale en economische invloed. Het is een manier om eigen inkomen te genereren waardoor ze respect krijgen binnen de lokale gemeenschap. Door westerse ontwikkelingswerkers wordt deze sociale functie vaak over het hoofd gezien. De westerlingen focussen op de gebrekkige hygiëne en de negatieve effecten voor de volksgezondheid. Daardoor kopen Afrikaanse mannen nu liever industrieel gebotteld bier. Daarvoor moeten ze geld verdienen. Ze trekken naar de stad, waar ze ver weg van de lokale gemeenschap al snel te veel drinken. Als ze het in de stad niet redden, trekken ze soms naar het rijke westen. Afrika is niet uniek. In Zuid-Amerika is lokaal door vrouwen gebrouwen maisbier zeldzaam geworden door concurrentie van grote brouwerijen. Ook in Azië staat lokaal gebrouwen rijstbier onder druk door prijsdumping van de grote brouwerijen.

In 1516 werd in Beieren het Reinheitsgebot ingevoerd. Deze wet werd in 1987 ingetrokken door een uitspraak van het Europese Hof. De wet werd gezien als een protectionistische maatregel om de Duitse biermarkt te beschermen. Dat protectionisme heeft er wel aan bijgedragen dat Duitsland één van de grootste biermarkten ter wereld is, met een volstrekt unieke biercultuur en een eigen identiteit. Vrijhandel en globalisering hebben juist de neiging lokale identiteit en de sociale cohesie te vernietigen. Dat zien we niet alleen bij bier, maar bij tal van producten. De opkomst van lokaal gebrouwen bier gaat dus niet alleen over smaak, maar ook over de hernieuwde behoefte aan lokale identiteit. Een grote uitdaging voor beursgenoteerde multinationals om in die behoefte aan ‘lokaal en dichtbij’ te voorzien. Tijd voor een Gooise Grazer.