Het IPCC-rapport wordt alom gezien als verontrustend en alarmerend. De urgentie spat er van af. De belangrijkste consequentie voor beleggers is dat dit zal leiden tot meer inflatie. Het overduidelijke doel van het rapport is immers dat er meer moet gebeuren om de opwarming van de aarde tegen te gaan. 

Hogere grondstofprijzen

De manier om de opwarming van de aarde tegen te gaan is door over te schakelen van fossiele brandstoffen naar alternatieve vormen van energie. Deze energietransitie bestaat nu voor een belangrijk deel uit elektrificatie. Voor elektriciteit is veel koper nodig. Een elektrisch voertuig verbruikt vijf keer zo veel koper als een fossiel aangedreven voertuig. Een 3 megawatt windturbine gebruikt in totaal 4,7 ton koper. Het elektriciteitsnetwerk moet aangepast worden aan het hogere verbruik, waar wederom veel koper en ook staal voor nodig is. Koperprijzen staan nu al op het hoogste niveau in tien jaar en vreemd genoeg lijkt dit koperproducenten nauwelijks aan te zetten tot meer productie. Er zijn nog meer metalen vereist voor de transitie. Elektrische voertuigen verbruiken ook meer kobalt, nikkel, lanthanum en lithium. Brandstofcellen kunnen niet zonder platina, palladium en rhodium. In windturbines gaat ook neodymium, dysprosium en terbium. Zonnecellen bestaan naast silicium ook uit cadmium, indium en gallium. Koper wordt in vrijwel alle toepassingen gebruikt. Voor wie kernenergie ziet als oplossing, dat vereist meer uranium. 

Hogere olieprijzen

Alternatieve energie wordt zwaar gesubsidieerd en is daarmee een concurrent voor fossiele brandstoffen. Dit zorgt ervoor dat olieproducenten minder investeren. Ze staan toch al onder grote maatschappelijke druk om minder te investeren. Een jaar geleden stopte iedereen met investeren in nieuwe olieproductie vanwege de lage olieprijs. Ondanks de forse stijging van de olieprijs sindsdien, laten nieuwe investeringen op zich wachten. Het IPCC-rapport zorgt er ook voor dat OPEC zich realiseert dat niet alle olie meer zal worden opgepompt. De strategie van OPEC is nu om er in financieel opzicht dan maar alles uit te halen wat erin zit. De olieprijs moet omhoog en dat kan ook dankzij de investeringsdiscipline als gevolg van de energietransitie. Die energietransitie is nog altijd niet zichtbaar in de statistieken, we gaan dit jaar weer naar 100 miljoen vaten per dag. De vraag naar olie stijgt komende jaren gewoon door. Olie wordt ook gebruikt voor vele toepassingen, van brillen tot banden, en is ook nodig om de nieuwe elektrische infrastructuur aan te leggen. Het eerste effect van de energietransitie is dat de vraag naar olie stijgt vanwege de vele investeringen. Minder aanbod, meer vraag en daarom hogere olieprijzen. 

Hogere voedselprijzen

Om de urgentie van het tegengaan van klimaatverandering te benadrukken staat dit IPCC-rapport vol met voorbeelden over extremer weer. Verdere opwarming leidt tot nog grotere veranderingen in het klimaat: intensere en frequentere hittegolven, meer hittegolven in de oceanen, meer en vaker regen, vaker droogte, meer zware tropische cyclonen, steeds minder ijs op de noordpool en afname van de permafrost. Bijna allemaal zijn ze nadelig voor de productie van voedsel. De afgelopen veertig jaar waren uitzonderlijk gunstig voor de productie van voedsel, wellicht dat de opwarmende aarde daar zelfs aan meegeholpen heeft. Er zat af en toe wel een slechter jaar tussen, maar die werd altijd gevolgd door een nieuw recordoogstjaar. We moeten terug naar de Dust Bowl van de jaren dertig om te zien dat het weer ook voor langere tijd een negatieve invloed kan hebben op de voedselproductie. Nu het weer steeds extremer wordt, raakt dit wel degelijk de voedselproductie. Het onvermijdelijke gevolg: hogere voedselprijzen. 

Hogere CO2-prijzen

De opwarming van de aarde is een negatief extern effect dat (nog) niet is verwerkt in de prijs van producten. Een manier om het negatieve effect alsnog in die prijs te verwerken is door CO2 te beprijzen. Er zijn nu enkele belangrijke regio’s waarin dat gebeurt: Europa, in delen van de Verenigde Staten en Canada en sinds juni van dit jaar ook in China. Dit jaar zijn de CO2-prijzen in Europa fors gestegen tot boven de 55 euro per ton. De wereldwijde Karbon-etf staat dit jaar zelfs 50 procent in de plus. Hogere CO2-prijzen zullen worden doorberekend in de prijzen van producten. Net als hogere prijzen voor metalen en olie zal dit de prijzen van veel producten doen stijgen. 

Hogere energiekosten

De energietransitie betekent niet dat energie goedkoper wordt. In Duitsland is duurzame energie nu al een groot onderdeel van de totale energieproductie en dat heeft daar gezorgd voor hogere prijzen. Bovendien kan alternatieve energie niet altijd leveren, zo hebben we recent gezien in Texas en in Californië. Als alternatieve energie goedkoper zou zijn dan de energie uit de bestaande fossiele brandstoffen dan zouden vandaag de dag geen nieuwe kolencentrales mee worden gebouwd. De meest recente gascentrales (STEG) zijn nog altijd 75 procent goedkoper dan zon en wind. Dergelijke centrales blijven nodig als backup, ook omdat er vaker sprake is van extreem weer. We moeten bereid zijn om fors meer te betalen voor energie, als we volledig willen overgaan op alternatieve energie. 

Hogere rentes

De energietransitie kost veel geld. Veel van die infrastructuur zal worden gefinancierd met meer schuld. De financieringsvraag kan de rente doen stijgen. Waarschijnlijker is dat de rente stijgt door de verder oplopende inflatie. Het risico van een hogere inflatie is dat het tussen de oren gaat zitten en dat mensen liever vandaag dan morgen wat kopen. Zie bijvoorbeeld de huizenmarkt, de stijging van de huizenprijzen is deels het gevolg van het feit dat kopers ervan uitgaan dat huizenprijzen verder stijgen. Hetzelfde kan ook gebeuren met auto’s, producten waarin veel chips zitten of zelfs schoenen. Inflatie heeft dan een zelfversterkend effect en de stijgende prijzen zorgen uiteindelijk ook voor stijgende lonen. De Fed koopt nu 56 procent van nieuw uitgegeven Amerikaanse overheidsschuld sinds de start van de pandemie. Ook kopen ze hypotheekobligaties, terwijl de Amerikaanse huizenmarkt toch echt wel afkan zonder die hulp. Aan de drie criteria die de Fed in het verleden gebruikte om de rente te verhogen is voldaan: de werkloosheid is laag, inflatie heeft de 2 procent bereikt en het mag worden verwacht dat die nog wel even boven de 2 procent blijft. 

Conclusie

In de afgelopen decennia was er sprake van een gematigde ontwikkeling van de inflatie. Voor de omschakeling naar alternatieve energie was het ook een ideale omgeving. Stabiele prijzen, meer dan voldoende grondstoffen tegen extreem lage prijzen, lage rentes en volop investeringen om de processen op het gebied van alternatieve energie verder te verbeteren. Voor de toekomst zijn alleen die investeringen dankzij het IPCC-rapport gegarandeerd. Beleggers doen er goed aan om in die toekomt te rekenen met een hoger inflatieniveau.

Photo by  Matt Palmer on Unsplash